Leprastichting bestaat 50 jaar
Op 30 maart 1967 werd de Leprastichting opgericht. Ten opzichte van 1967 is het aantal leprapatiënten dat momenteel voor lepra wordt behandeld met ruim 90 procent gereduceerd. Maar nog steeds komen er jaarlijks zo’n 215.000 nieuwe patiënten bij. In haar jubileumjaar staat de Leprastichting aan de start van een grote doorbraak in de historie van leprabestrijding. Door recente innovaties kan de ziekte nu voorkómen worden. Dit was tot nu toe onmogelijk.
Sinds de introductie in 1981 van de multi-drug therapie (MDT) – een cocktail van antibiotica – zijn wereldwijd ruim 16 miljoen leprapatiënten hiermee behandeld. De 6 of 12 maanden durende kuur geneest de ziekte en voorkomt besmetting. De Leprastichting werkte samen met de Internationale Federatie van Anti-Lepra Organisaties (ILEP) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) om MDT zo snel mogelijk in te voeren. “Voor het eerst in de geschiedenis werden leprapatiënten genezen verklaard – een belangrijk keerpunt in de strijd tegen lepra”, aldus directeur Jan van Berkel.
MDT bracht een flinke slag toe, maar roeide de zenuwziekte niet uit. “Ondanks MDT, is het aantal nieuwe leprapatiënten de afgelopen 10 jaar in veel landen nagenoeg gelijk gebleven”, zegt Van Berkel. “Dat komt omdat de besmetting met lepra nog steeds plaatsvindt. Het kan wel 2 tot 5 jaar duren voordat symptomen van lepra zichtbaar worden, terwijl hij al die tijd een besmettingsbron voor anderen is.”
Preventieve behandeling van lepra
De Leprastichting steunt al vanaf 2000 onderzoek naar de ontwikkeling van preventieve behandelingen van lepra. “Na 10 jaar stagnatie in de daling van het aantal nieuwe leprapatiënten denken wij eindelijk een oplossing in handen te hebben om de besmetting met lepra te stoppen”, stelt Van Berkel. “We ondersteunden de ontwikkeling van een eenvoudige, betrouwbare vingerpriktest die leprabacteriën herkent voordat er zichtbare symptomen optreden. Dit maakt preventieve behandeling mogelijk. Mensen die positief testen, worden behandeld met een nieuwe, verzwaarde kuur van preventieve antibiotica (PEP++). We gaan deze benadering testen in een groot gerandomiseerd interventieonderzoek in India, Indonesië en Brazilië. We verwachten dat deze kuur het risico om lepra te krijgen met wel 90 procent zal verminderen. De mensen die negatief testen, krijgen een enkele dosis antibiotica (SDR) om te voorkomen dat een klein aantal, moeilijk te detecteren, leprabacteriën zich vermenigvuldigt. Deze kuur vermindert het risico om lepra te krijgen met 60 procent.”
Dankzij een extra bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij kan de Leprastichting nu gaan onderzoeken en aantonen dat deze benadering inderdaad de definitieve doorbraak zal realiseren waar iedereen al zo lang naar uitkijkt. Van Berkel: “We streven ernaar dat lepra in 2030 in onze projectgebieden in India, Indonesië en Brazilië met 90 procent is teruggedrongen. Het doel is dat na het aantonen van de effectiviteit en de verdere opschaling en implementatie van deze methode, ook in andere landen, het aantal nieuwe leprapatiënten de komende decennia wereldwijd drastisch zal afnemen. Een droom die we 50 jaar lang najoegen, wordt nu werkelijkheid. We kunnen nu eindelijk écht gaan voorkomen dat lepra alsmaar weer levens verwoest door handicaps en sociale uitsluiting.”